Nee, al die dingen zijn voor mij absoluut niet het moeilijkste aan kinderen met een hechtingsstoornis opvoeden. Je kent het vast wel, dat gevoel dat je kind verdrietig is of zich niet lekker voelt en jij het liefste dat gevoel van je kind wilt overnemen.

Dat gevoel heb ik altijd bij ze. Wat zou ik graag voor hun in hun schoenen gaan staan maar dat is onmogelijk. Dit is hun rugzak en daar moeten zij zich een weg mee door het leven zien te banen. Het enige wat ik daarin kan doen is ze begeleiden.

 

Het moeilijkste vind ik het onbegrip dat er nog altijd is ten opzichte van hechtingsproblemen terwijl er veel meer kinderen maar ook volwassenen mee rondlopen dan je misschien verwacht.

Het is namelijk niet zo dat een kind met een hechtingsstoornis de school in stapt en denkt vandaag zal ik eens goed de les gaan verzieken. Nee, het kind stapt die ochtend de school in met het idee vandaag zullen ze mij zien. Het kind schreeuwt niet met opzet door de les maar wil niets liever dan gehoord worden.

Soms zou ik willen dat er een pilletje bestond waardoor mensen een uurtje in hun schoenen zouden kunnen gaan staan om te voelen hoe het voor deze kinderen voelt.

Vaak is het gedrag wat ze laten zien het omgekeerde van wat ze willen. "Ik vind je stom" is eigenlijk "vind jij mij wel lief?".

 

Als ouder van een kind met hechtingsproblemen weet je altijd dat de telefoon kan gaan omdat het geëscaleerd is op school. Dat is zeker niet altijd dat ze slaan o.i.d., het kan ook prima zijn dat ze niets meer doen en verstijfd onder een tafel zitten. Bevriezen of vluchten is datgene wat je doet als er echte paniek is, als je moet overleven.

Deze kinderen maken dat iedere dag weer mee.

Aan ze vragen of ze nu eindelijk een keertje rustig willen reageren als ze zich aangevallen voelen (met de nadruk op voelen want in jouw beleving doe je vast en zeker niets fout maar zij ervaren het als een aanval of afwijzing) is hetzelfde als vragen om iemand die kreupel is of hij nu eindelijk is "normaal" gaat lopen. Het is geen kwestie van niet willen, het lukt simpelweg niet. Ze kunnen trucjes leren om er beter mee om te leren gaan, ze kunnen keihard werken aan vertrouwen krijgen en daarmee voelen dat ze gewenst zijn en niet alles een aanval of afwijzing is maar soms zal het reptielenbrein het overnemen en zullen ze intens boos, intens verdrietig of compleet op slot gaan. Niet omdat ze niet hun best willen doen maar omdat het overlevingsmechanisme het overneemt.

 

Duidelijkheid, structuur, voorspelbaarheid zijn dingen waar je ze blij mee maakt. Een invaljuf die andere regels heeft, een andere geur die er hangt in een winkel, iemand die anders reageert dan verwacht, een spontane aanraking van iemand, het kan ze allemaal van hun stuk brengen. Soms weken niet en net als je denkt wat fijn dat het zo goed gaat kan er uit het niets iets mis gaan. Dan moet er bijvoorbeeld weer de overtuiging komen dat je altijd mag blijven hoe je ook doet en dat testen ze dan op onmogelijke manieren, ze zijn dan over aangepast want dan kan er niets van ze gevonden worden, ze zorgen dat ze onzichtbaar worden met het idee dan vergeten ze misschien dat je er bent, dan moet er continue contact gemaakt worden of dat nu is door iedere keer hetzelfde te vragen of daar continue een hand vast te houden. Geen kind met een hechtingsstoornis is gelijk. Er is geen handboek voor deze kinderen. Ja, er zijn prachtige boeken geschreven en daar staan echt wel hele bruikbare tips in maar je kunt de buitenwereld niet verplichten om die boeken te lezen. Ik deel ze uit op school in de hoop dat de leerkrachten ze lezen maar dan nog is het een gemiddelde en als er iets is dat ik na al die jaren weet dan is het dat een kind met een hechtingsstoornis nooit gemiddeld zal reageren.

Laatst ontving ik een berichtje van een volger die schreef dat ze zelf adoptiekind en daarna ook pleegkind was geweest. Inmiddels volwassen begreep ze dat ze het de moeders in haar leven pittig had gemaakt. Ze vroeg mij hoe ik er in stond.

Ik zal de laatste zijn die zegt dat ik altijd fluitend door het leven ga, dat ik nooit eens denk 'daar gaan we weer' maar ik zie de kinderen los van hun hechtingsstoornis. Het is uiteraard een onderdeel van hun zijn maar het is niet wie ze feitelijk zijn. Het is een stukje van wie ze zijn geworden door datgene wat op hun pad is gekomen. Toen een docent van de week zei "Het lijkt alsof jij de handleiding wel kent", bedacht ik mij dat dat steeds vaker klopt. Dat deze kinderen mij zo vertrouwen en zich zo durven geven dat ik hun ongeschreven handleiding mag lezen, is misschien wel de grootste eer die je kunt krijgen als moeder van kinderen met een hechtingsstoornis.

 

Toen mij onlangs gevraagd werd of ik mee wou werken aan een project dat o.a. gaat over kinderen met een hechtingsstoornis heb ik nee gezegd. Niet omdat ik vind dat er geen aandacht aan besteed moet worden. Dat is namelijk iets dat ik juist graag meer zou zien. Het ging erom op welke manier het zal gebeuren. Het uitgangspunt is bijna altijd hoe deze kinderen zich kunnen leren aanpassen maar ik zie veel liever dat we gaan erkennen waar het vandaan komt en zien hoe wij het makkelijker voor hun kunnen maken. Niemand zal toch achter de insteek "Je hebt een trauma maar daar ga ik geen rekening mee houden, houd jij maar rekening met mij" staan. Terwijl de insteek "Je hebt een trauma hoe kan ik het makkelijker voor je maken zodat het voor ons allemaal gezellig blijft" vast en zeker op meer support kan rekenen.

Ik zeg daarmee zeker niet dat deze kinderen geen vaardigheden moeten aanleren waardoor ze met bepaalde emoties om kunnen leren gaan maar ik zeg wel dat ik vind dat we ze daarbij kunnen ondersteunen.

Ik stel mij altijd aan het einde van het jaar doelen voor het volgende jaar. Een van die doelen zal worden om een korte, duidelijke uitleg te schrijven over hechtingsstoornis met daarbij handvaten hoe je deze kinderen kunt helpen. Deze zal ik daarna als download plaatsen op het blog zodat iedereen die er mee te maken krijgt of dat nu is als ouder, docent of coach van een sport binnen 5 minuten weet dat soms het veranderen van je zin een wereld van verschil kan betekenen.

Toen ik dit terug schreef naar de initiatiefnemers van het project kreeg ik de meest lieve reactie "Precies zoals jij bent. Koppig, eigenwijs, recht voor zijn raap en eigenlijk heb je gewoon ook gelijk. Hier hebben al die kinderen maar ook de ouders echt wat aan. Blijf zoals je bent en we delen graag je download zodra hij af is".

Waar ik vroeger ja gezegd zou hebben omdat het toch wel erg mooi is dat je gevraagd wordt en je het onderwerp een warm hart toedraagt ook al zal het een andere insteek hebben als waar je echt warm voor loopt doe ik dat niet meer. Niet omdat ik een onaardiger mens ben geworden, maar omdat ik inmiddels weet dat een dag ook voor mij maar 24 uur heeft en dat ik daar heel veel uren productief van kan zijn zolang het echt iets is waar ik een goed gevoel aan over houd. Het nee zeggen blijf ik lastig vinden maar inmiddels merk ik ook dat een oprechte nee, een nee met uitleg, juist vaak tot hele mooie dingen kan leiden.